In mijn vorige artikel heb ik uitgelegd hoe je tijd kunt vinden om te studeren, de vraag is echter, is alle tijd hetzelfde? Het simpele antwoord is “nee”. Maar waarom niet, zul je vragen, en daarmee komen we op het onderwerp van dit artikel.

Cal Newport heeft een fantastisch boek geschreven, “Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World”. In dit boek onderzoekt hij hoe je gefocust werkt en wat er voor nodig is om gefocust te blijven [1]. In het boek identificeert hij 2 soorten werk; “Deep Work” en “Shallow Work”. Deze concepten hebben voor mij de aanpak van mijn dagelijkse werk zelfs veranderd, maar dat is een verhaal voor een andere keer.

Deep work vs Shallow work

Deep Work is feitelijk het werk waarbij je volledige aandacht (concentratie) nodig is, bijvoorbeeld het lezen van een ingewikkeld stuk theorie in een paper of een boek, of het programmeren van een algoritme voor een lesopdracht. Het gaat hier dus om het type werk waarbij een afleiding zorgt dat je helemaal kwijt raakt waar je was gebleven en afleiding dus zeer ongewenst is.

Shallow Work, daarentegen, is het werk waarvoor je maar weinig focus nodig hebt. Denk bijvoorbeeld aan je email bijwerken, of met medestudenten overleggen. In essentie, werk waarbij je even afgeleid kan worden en meteen weer verder kan gaan.

Een studie, net als een werkomgeving, heeft een combinatie van Deep Work en Shallow Work. Dit feit kun je gebruiken om jouw tijd nog beter in te delen.

Tijd blokkeren

In mijn vorige artikel hebben we blokken van ongeveer 4 uren kunnen reserveren in de kalender. Dit is niet per toeval. Cal Newport beschreef dat geoefende “Deep Workers” in staat zijn om maximaal 3 uren achterelkaar in volle focus te werken. Dat betekent 3 uurtjes werken aan een paper of opdracht, en dan is het wel klaar. Je hersenen hebben er dan ook even genoeg van. Om die 3 uren gefocust te werken heb je wel oefening nodig. Als je nog nooit zo lang aan iets hebt gezeten, dan moet je eerst je hersenen trainen. Dit doe je door met een uurtje te beginnen en dan langzaam op te bouwen. Niet te snel, natuurlijk.

Newport identificeerde ook dat om gefocust te gaan werken de meeste mensen een ritueel ontwikkelen. Een soort mentaal stappenplan om je hersenen zover te krijgen dat je er even echt voor kan gaan zitten. Hij beschrijft de rituelen van grote denkers uit het verleden, maar in dit artikel zal ik mijn strategie uitleggen. Het is zeer de moeite waard om de verschillende strategieën in zijn boek te onderzoeken.

Een ritueel om te focussen

Een techniek die ik veel inzet is om eerst Shallow Work tijd te reserveren om zoveel mogelijk de taken voor een week (of leerlijn) uit te schrijven en na te lezen. Simpelweg een todolijst is al meer dan voldoende. Op deze wijze hebben mijn hersenen niet de neiging om te gaan denken “zouden we iets vergeten?”. Elke keer als ik ga zitten om te studeren neem ik eerst een periode van 10 tot 15 minuten om:

  1. De todolijst na te lopen of het nog up-to-date is.
  2. Alle middelen die ik nodig heb te verzamelen.
  3. Mijn omgeving leeg te maken, alleen dat wat ik nodig heb mag er zijn.

De todolijst, in mijn geval een notitie waarin ik alle onderdelen van een leerlijn heb beschreven (welke boeken, papers, websites moet ik lezen? Wat is de eindopdracht?) en waarbij ik al mijn vragen in een eigen sectie zet. Deze vragen worden (als het goed is) gedurende de leerlijn beantwoord, en zo niet, dan heb ik op het einde iets om te vragen aan de docent.

Laat ik een voorbeeld geven. Voor de cursus “Software Quality Management” kreeg ik een waslijst aan artikelen om te lezen, echt een serieuze stapel. De artikelen hadden relatie op onderdelen van de lesstof en ik heb vervolgens voor mijzelf een planning gemaakt welk paper ik in welke week gelezen moest hebben (waar ze relevant waren voor het lesonderwerp). Ook heb ik ze gekoppeld aan onderdelen van de eindopdracht, zodat ik altijd een startpunt heb. Zo kun je natuurlijk alles van een leerlijn uitzoeken en uitstippelen, vaak is een syllabus of lesindeling hier heel handig als leidraad. Hieronder zie je daadwerkelijke screenshots van mijn “planning” voor de leerlijn.

Figure 1: Papers in een weekplanning

Figure 1: Papers in een weekplanning

Figure 2: Een simpele planning om bij te houden of ik op schema zit

Figure 2: Een simpele planning om bij te houden of ik op schema zit

Geen afleidingen

Als je voor jezelf alles op een rijtje hebt, dan kun je met een snelle review al vrij eenvoudig in een goede flow terecht komen. Ik zorg er daarna voor dat ik alles wat ik nodig heb op mijn bureau leg, of digitaal beschikbaar heb. Er is niets zo vervelends als beginnen en er dan achter te komen dat je iets in de mail moet opzoeken om dan afgeleid te worden door een gekke meme die door een medestudent is opgestuurd, weg is je studietijd.

Figure 3: Een opmerking waar je wel op moet reageren, toch?

Figure 3: Een opmerking waar je wel op moet reageren, toch?

En dat is ook meteen het 3de punt. Alles leeg (of uit). Zet je telefoon op stil en “niet storen”, alles wat notificaties op de computer kan maken afsluiten en de niet storen modus aanzetten. Soms vraagt dit thuis ook afspraken zoals “als de deur dicht is, niet storen”. Dat is misschien gek, maar als je deeltijd studeert is een gemiste studiesessie al snel een beetje vertraging bij het afronden, en als het te vaak gebeurt dan loop je echt achter.

TIP: Voor je telefoon zijn apps zoals Forest echt ideaal. Je krijgt geen notificaties, en je kan niks met jouw telefoon. En voor elke sessie plant je weer boompjes in jouw digitale bos, hoe leuk is dat?

Dit doe je allemaal in dat ene kwartiertje (of een uur afhankelijk van hoe duidelijk je al hebt wat je moet gaan doen), en dan is het tijd om echt aan de gang te gaan, je begint feitelijk aan jouw Deep Work sessie. Ik zet dan vaak nog een zacht achtergrond muziekje aan om complexe papers te lezen of code te schrijven en gaan maar.

Niet alle tijd is hetzelfde. Om effectief te studeren moet je het voor jezelf mogelijk maken om te concentreren. Zorg dat je al je vragen en zorgen hebt opgeschreven, dat er geen afleidingen zijn en dat alles wat je nodig hebt er gewoon al is. Bouw het tijdens jouw studie langzaam op, eerst sessie van een uur en dan op het einde echt knallen!

Bronnen

[1] Newport (2016) Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World, Grand Central Publishing.