This is a Dutch artcile, there is also an English version.

Dus, jij hebt besloten om te gaan studeren? Misschien wil je jouw HBO- of Masterdiploma halen, of juist dat ene supertechnische certificaat bemachtigen. Het is geweldig dat je deze stap gaat zetten, maar zodra je begint, zul je vrij snel de vraag moeten beantwoorden waar je de tijd vandaan haalt.

Tijd is onze meest waardevolle, niet-hernieuwbare bron. Studeren vergt tijd – en niet zo’n klein beetje ook – dus wil je het natuurlijk goed doen. De meeste studies verwachten dat je wekelijks ergens tussen de 12 en 24 uur investeert om bij te blijven, en dat is flink wat! Als je nog niet studeert, probeer dan eens na te denken over welke dagen en momenten je die tijd kunt vrijmaken. Ga je minder uit eten of juist minder sporten? Vroeg opstaan in het weekend, of juist extra laat naar bed?

De meeste studenten lopen tegen dit probleem aan wanneer ze beginnen met studeren; ik zie het maar al te vaak. Je start vol vertrouwen aan een studie, maar dan realiseer je je dat je niet hebt nagedacht over hoe het in jouw leven past en wat je moet opofferen om te kunnen studeren. Veel studenten proberen dan ook alles tegelijk te doen, met alle gevolgen van dien. Gelukkig is er een strategie die je kunt toepassen. Ik heb deze strategie zelf gebruikt tijdens mijn deeltijd HBO- en Masterstudies, en voor mij werkte het perfect.

De kern van de strategie is het gebruik van je agenda. Om goed de baas te zijn over je tijd, moet je precies weten wanneer je wat gaat doen. Dit klinkt eenvoudig, maar de meeste mensen noteren alleen belangrijke zaken in hun agenda, zoals de tandartsafspraak of de verjaardag van tante Loes.

Op een dag doe je natuurlijk heel veel. Zelf heb ik een baan van 40 uur per week, ga ik naar de sportschool, wil ik tijd doorbrengen met mijn gezin, en nog veel meer. Als ik die activiteiten niet zou inplannen, raak ik al snel het overzicht kwijt. Zonder overzicht wordt het ook moeilijk om effectief te studeren, want dan staat opeens tante Loes op de stoep.

De strategie omvat de volgende stappen:

  1. Gebruik een kalender die je overal kunt raadplegen.
  2. Blokkeer je werktijd en houd je hieraan.
  3. Blokkeer ook tijd voor je gezin en vrienden.
  4. Plan studiemomenten in.

Het maakt niet echt uit welke kalender je gebruikt, zolang deze maar voor jou beschikbaar is. In mijn voorbeelden zal ik de Proton Calendar gebruiken, die is lekker veilig en gevestigd in de EU. Zo heb je geen last van grote techbedrijven die meekijken in jouw planning.

Een lege kalender ziet er zo uit.

Figure 1: Een lege agenda, dat is nog eens rustig!

Figure 1: Een lege agenda, dat is nog eens rustig!

Zoals je kunt zien, heb ik elk gebied van mijn leven een eigen kleurtje gegeven. Dat is superhandig, want daarmee zie je in één oogopslag waar een afspraak bij hoort.

Figure 2: Elke kalender een eigen kleur, helaas ben ik niet goed in kleuren kiezen.

Figure 2: Elke kalender een eigen kleur, helaas ben ik niet goed in kleuren kiezen.

Als eerste stap plannen we de werkdagen in. Ik heb zelf al mijn werkafspraken in mijn agenda staan, maar ook dan blokkeer ik mijn werktijd met een kalenderafspraak. Op die manier weet ik altijd wanneer ik wel of niet beschikbaar ben op een gegeven tijdstip. Als je ook moet reizen naar en van je werk, plan dan ook die tijd in. Ik doe dat bijvoorbeeld op woensdag en vrijdag.

Figure 3: Stap 1, plan jouw werkdagen in

Figure 3: Stap 1, plan jouw werkdagen in

Dit lijkt misschien een beetje suf, want je weet toch dat je werkt? Natuurlijk is dat zo, maar voor het mentale model van jouw beschikbare tijd is het belangrijk om deze periode te blokkeren. Zo weet je zeker dat je die tijd niet kunt gebruiken om te studeren. En kijk, nu lijkt het alsof er nog heel veel tijd over is, toch?

Tijdens mijn studie vond ik het ook belangrijk om tijd te reserveren voor mijn gezin en om leuke dingen te doen. Studeren moet leuk zijn en mag niet aanvoelen als een straf waardoor je geen plezierige activiteiten meer kunt ondernemen. Laten we nu alle tijd voor gezin en vrienden ook in de kalender zetten.

Figure 4: Stap 2, tijd voor het gezin en vrienden

Figure 4: Stap 2, tijd voor het gezin en vrienden

Dan wordt het al een ander verhaal. Voor mij was het weekend belangrijk. Iedereen werkt hard gedurende de week, dus er is ook tijd nodig waarin we allemaal kunnen ontspannen. Wat meteen opvalt, is dat er dan relatief weinig tijd over lijkt te zijn om te studeren, maar schijn bedriegt. Ik vond het heel fijn om ’s avonds te studeren, zo ongeveer van 8 uur tot 12 uur. Dat zijn toch 4 uren op een dag die voor mij goed werkten. Laten we die tijd inplannen.

Figure 5: Stap 3, tijd om te studeren

Figure 5: Stap 3, tijd om te studeren

Dat zijn 4 blokken van 4 uur, plus de zaterdagochtend van 3 uurtjes — in totaal 19 uur die beschikbaar zijn om te studeren. Tijdens het inplannen viel meteen op dat de sportsessie op donderdag niet handig uitkwam, dus die heb ik verplaatst naar de ochtend. Met al deze ingeplande studietijd blijft er ook ruimte over voor familie en vrienden, precies op die momenten dat het voor iedereen goed uitkomt.

Wat nu als je geen avondmens bent? Ik begeleid ook studenten tijdens hun afstudeertraject, en sommigen zijn meer een ochtendmens. Zij staan om 5 uur ’s ochtends op en studeren tot 7 uur. Dit doen ze vaak omdat ze kleine kinderen hebben en niet willen dat hun partner met alle zorg achterblijft. Zelf geef ik de voorkeur aan de avond, maar goed, ieder zijn ding.

Wanneer het nodig is, bijvoorbeeld als je dicht bij een deadline zit, kun je natuurlijk altijd tijd van een ander blok gebruiken. Doe dat echter altijd in overleg. Het voordeel van alles uitplannen is dat het duidelijkheid schept, maar daardoor ontstaan ook verwachtingen. Als je dan iets verandert, ook al is het tijdelijk, leg het uit zodat je geen problemen krijgt. Ik paste mijn schema vaak aan door naar de studielast van een module te kijken en een studieplan te maken; daarover zal ik later meer schrijven.

Zelf had ik ook nog bonustijd in mijn schema. De zondagochtend was vaak beschikbaar, afhankelijk van hoe mijn zoon naar een bouldersessie keek. Daarnaast had ik ’s ochtends vaak nog een uurtje tijd, tussen het moment dat iedereen naar werk en school gaat en dat ik daadwerkelijk aan mijn werk begin. Die tijd gebruikte ik om papers te lezen en mijn eerste aantekeningen te maken. Maar ook daarover zal ik later meer schrijven.

Het “goed” gebruiken van de kalender om tijd te reserveren is natuurlijk niet revolutionair. Er zijn ook andere methoden zoals de “Trident Method” (uitgelegd door Ali Abdaal), en talloze andere technieken om tijd goed in te delen. Maar dit is de methode die voor mij goed werkte.

Hopelijk begin je jouw studietijd nu met een goed systeem om je tijd in te delen. Dit is de eerste stap naar een succesvolle studietijd!